ΘΑΝΟΣ ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΔΙΚΕΥΘΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΘΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ

Για Ραντεβου καλεστε στο   2510 222900

Δευτ-Παρασκ 09:00 – 14:00 / Δευτ-Τρ-Πέμπ 18:00 – 21:00

Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (εξωσωματική γονιμοποίηση)

Όλα όσα θα θέλατε να μάθετε για την υπογονιμότητα και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (IVF) και δεν τολμούσατε να ρωτήσετε, με σύντομες και κατατοπιστικές απαντήσεις στα πιο συχνά ερωτήματά σας. Έχοντας εκπαιδευτεί στις καλύτερες μονάδες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στην Αγγλία και στην Ελλάδα μπορούμε να κάνουμε το όνειρο σας για την απόκτηση ενός παιδιού πραγματικότητα. Η πρώτη συμβουλευτική επίσκεψη παρέχεται δωρεάν.

1 Πότε θεωρείται ότι ένα ζευγάρι είναι υπογόνιμο;

ΑΠ.: Ως υπογονιμότητα ορίζεται η αποτυχία επίτευξης σύλληψης μετά από ένα έτος (ή 6 μήνες, αν πρόκειται για γυναίκα άνω των 35 ετών) με φυσιολογικές, τακτικές σεξουαλικές επαφές. Με άλλα λόγια, όταν περάσει ένα έτος χωρίς η γυναίκα να έχει μείνει έγκυος, θα πρέπει το ζευγάρι να απευθυνθεί στο θεράποντα ιατρό του, ώστε να διαπιστωθεί ποια είναι η αιτία που δεν επιτυγχάνεται εγκυμοσύνη και στη συνέχεια να αντιμετωπιστεί. Πρέπει όλοι, όμως, να είμαστε ευαισθητοποιημένοι και να μη λησμονούμε ότι ο παράγοντας ηλικία είναι ο πλέον κρίσιμος για τη γυναικεία γονιμότητα και ότι η εξατομικευμένη προσέγγιση κάθε ζευγαριού αποτελεί το «χρυσό κλειδί» που λύνει το πρόβλημα.

2 Ποιο είναι το ποσοστό επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης;

ΑΠ.: Η αντιμετώπιση της υπογονιμότητας με τις θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής οδηγεί σε ποσοστά κύησης που κυμαίνονται στο 30%-35% για κάθε προσπάθεια, ανάλογα βέβαια με το ιστορικό του ζευγαριού. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, μετά από 4 κύκλους θεραπείας το ποσοστό αυτό αθροιστικά μπορεί να φτάσει και το 75%-80%.

3 Πόσες φορές μία γυναίκα μπορεί να υποβληθεί σε θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης;

ΑΠ.: O αριθμός των κύκλων θεραπείας στους οποίους μπορεί να υποβληθεί μία γυναίκα δεν είναι καθορισμένος. Είναι βέβαιο ότι στη χώρα μας υπάρχουν υψηλού επιπέδου μαιευτήρες-γυναικολόγοι και οργανωμένα κέντρα θεραπείας υπογονιμότητας, που προσφέρουν άψογες ιατρικές υπηρεσίες σε αυτό το επίπεδο. Εφόσον υπάρχουν σωστές ενδείξεις (π.χ. ωοθήκες που ανταποκρίνονται στη θεραπεία διέγερσης, καλής ποιότητας ενδομήτριο, κ.λπ.) το ποσοστό επιτυχίας -ιδιαίτερα με τη χρήση των νεότερων τεχνικών και βιοτεχνολογικών φαρμάκων, που παρουσιάζουν αυξημένη βιοδραστικότητα συγκριτικά με τα συμβατικά φάρμακα από ούρα- ανέρχεται αθροιστικά περίπου στο 65%-70% μετά από 4 κύκλους θεραπείας.

4 Πόσο ασφαλείς είναι οι τεχνικές υποβοήθησης της αναπαραγωγής τόσο για τη γυναίκα όσο και για τα παιδιά που γεννιούνται;

ΑΠ.: Το θέμα της ασφάλειας των τεχνικών υποβοήθησης της αναπαραγωγής -τόσο για την ίδια τη μητέρα όσο και για το έμβρυο- έχει εκτενέστατα μελετηθεί και απασχολήσει το σύνολο του ιατρικού κόσμου που ασχολείται με την υπογονιμότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Για το λόγο αυτό, έχουν πραγματοποιηθεί πάρα πολλές μελέτες, προκειμένου να πιστοποιηθεί η ασφάλεια των τεχνικών αυτών. Έως τώρα δεν έχει καταγραφεί αυξημένος κίνδυνος και επιβάρυνση της υγείας των υπογόνιμων γυναικών και των νεογνών μετά από προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης, ούτε στατιστικά εμφανίζεται κάποια απειλή από τις θεραπευτικές τεχνικές. Μάλιστα, μελέτη που διενεργήθηκε σε πέντε ευρωπαϊκές πόλεις (Λονδίνο, Βρυξέλλες, Κοπεγχάγη, Γκέτεμποργκ, Θεσσαλονίκη) με συμμετοχή 1.512 παιδιών έδειξε ότι τα παιδιά που γεννιούνται με τη βοήθεια της κλασικής εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) ή και από άλλες πιο εξελιγμένες τεχνικές μικρογονιμοποίησης (ICSI) είχαν ανάλογη νοητική και ψυχοκινητική ανάπτυξη με αυτά τα οποία συλλαμβάνονται χωρίς τη μεσολάβηση κάποιας ειδικής θεραπείας.

5 Πού και από πότε εφαρμόζονται στην Ελλάδα οι τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής;

ΑΠ.: Στη χώρα μας η προσφορά των παρεχομένων υπηρεσιών στον τομέα της Αναπαραγωγικής Υγείας συμβαδίζει απόλυτα με τις διεθνείς εξελίξεις. Από τη δεκαετία του ΄80 έως σήμερα λειτουργούν στην Ελλάδα μονάδες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής υψηλού επιπέδου, κυρίως στον ιδιωτικό τομέα και σε περιορισμένη κλίμακα σε δημόσια νοσοκομεία. Πρόκειται για κέντρα στελεχωμένα με επιστήμονες άριστα εκπαιδευμένους και ιδιαίτερα έμπειρους, που προσφέρουν με ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο όλο το φάσμα των θεραπευτικών τεχνικών που είναι σήμερα διαθέσιμες σε παγκόσμιο επίπεδο.

6 Τα τελευταία χρόνια έχει συντελεστεί μία «επανάσταση» σε φαρμακοθεραπείες, κυρίως σε βιοτεχνολογικά σκευάσματα, που παράγονται δηλαδή με την τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA. Ποια είναι αυτά και πώς χορηγούνται;

ΑΠ.: Η χρήση βιοτεχνολογικών μεθόδων παρασκευής φαρμάκων υπογονιμότητας άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στο χώρο αυτό. Τα νέας γενιάς βιοτεχνολογικά σκευάσματα χαρακτηρίζονται από απόλυτη καθαρότητα, είναι απαλλαγμένα από τυχόν άχρηστες ή επιβλαβείς προσμείξεις και χαρακτηρίζονται από υψηλή σταθερότητα και ασφάλεια. Έτσι λοιπόν, ξεπερνάμε προβλήματα που μπορούσαν να εμφανιστούν από τη χρήση σκευασμάτων παλαιότερων γενεών και πετυχαίνουμε ένα προβλέψιμο κλινικό αποτέλεσμα. Ειδικότερα τώρα, που διατίθενται ανασυνδυασμένα σκευάσματα, στα οποία η παραγωγική διαδικασία έχει βελτιωθεί ακόμη περισσότερο, επιτυγχάνεται ουσιαστικά εξαφάνιση των διακυμάνσεων στη δραστικότητά τους, κάτι που μέχρι τώρα ήταν, δυστυχώς, αναγκαίο κακό λόγω του προηγούμενου τρόπου παραγωγής.

Φυσικά, η φαρμακευτική έρευνα δεν σταματά ποτέ. Έτσι, προσφέρονται πια στην υπηρεσία των ασθενών εξελιγμένα σκευάσματα υψηλής βιοδραστικότητας και σταθερότητας, τα οποία επιπρόσθετα διατίθενται σε μορφές που να εξασφαλίζουν φιλική, απλή και ασφαλή χορήγηση με τη μεγαλύτερη ακρίβεια.

7 Πώς εφαρμόζεται ο έλεγχος στα εργαστήρια υποβοηθούμενης αναπαραγωγής;

ΑΠ.: Τα κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής λειτουργούν με υψηλά δεδομένα, που εξασφαλίζουν η άριστη εκπαίδευση, εμπειρία και ευσυνειδησία των ειδικών επιστημόνων. Οι εξειδικευμένοι γιατροί και εμβρυολόγοι εφαρμόζουν στη χώρα μας τις περισσότερες από τις τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με αποτελέσματα αντίστοιχα με τα διεθνή.

8 Πόσοι κύκλοι θεραπείας διεξάγονται ετησίως στην Ελλάδα;

ΑΠ.: Αδρά, γνωρίζουμε ότι πραγματοποιούνται περίπου 14.000 κύκλοι εξωσωματικής γονιμοποίησης IVF/ICSI και ένας επίσης υψηλός αριθμός απλών προκλήσεων / σπερματεγχύσεων. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν εκτιμήσεις, αφού ακόμα στη χώρα μας δεν γίνεται επίσημα οργανωμένη έγκυρη καταγραφή.

9 Ποιο είναι το κόστος θεραπείας μιας εξωσωματικής γονιμοποίησης;

ΑΠ.: Το κόστος θεραπείας ενός κύκλου υποβοηθούμενης αναπαραγωγής απαρτίζεται από το κόστος της ιατρικής πράξης και από το κόστος της φαρμακευτικής αγωγής. Παρόλα αυτά δεν είναι σταθερό, αλλά επηρεάζεται από διάφορες παραμέτρους, όπως:

  1. Το αίτιο υπογονιμότητας του ζευγαριού, σύμφωνα με το οποίο θα επιλεγεί η κατάλληλη τεχνική υποβοήθησης της αναπαραγωγής.
  2. Το είδος και οι δόσεις των φαρμάκων που θα χρησιμοποιηθούν που επηρεάζονται με τη σειρά τους από διάφορες παραμέτρους, όπως η ηλικία της γυναίκας, η ανταπόκρισή της στη φαρμακοθεραπεία σε προηγούμενες προσπάθειες, κ.λπ.

10 Γιατί τα υπογόνιμα ζευγάρια προτιμούν τα ιδιωτικά και όχι τα δημόσια νοσοκομεία για την πραγματοποίηση της θεραπείας;

ΑΠ.: Τα κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης που λειτουργούν εντός δημόσιων νοσοκομείων είναι ελάχιστα και συνήθως υπολειτουργούν με τεράστιες λίστες και αναμονές

Στα συγκεκριμένα κέντρα τόσο ο τεχνικός εξοπλισμός όσο και το εξειδικευμένο προσωπικό είναι περιορισμένα, με αποτέλεσμα ένας μεγάλος αριθμός υπογόνιμων ζευγαριών να αποκλείεται από τη χρησιμοποίηση αυτών των κέντρων, εξαιτίας της λίστας αναμονής για την ένταξη σε πρόγραμμα θεραπείας, που έχει ως συνέπεια την απώλεια χρόνου, ιδιαίτερα πολύτιμου για τη γονιμότητα (μείωση γονιμότητας με την πάροδο της ηλικίας). Τέλος, πέραν της ψυχικής ταλαιπωρίας στην οποία υποβάλλεται το υπογόνιμο ζευγάρι και η οποία επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο από τη μεγάλη αναμονή, όταν τελικά το ζευγάρι ενταχθεί σε πρόγραμμα θεραπείας σε ένα δημόσιο κέντρο IVF, θα πρέπει να καταβάλει και πάλι ένα ποσό για ιατρικές πράξεις, το οποίο καθορίζεται κάθε φορά από το αντίστοιχο νοσοκομείο και το συγκεκριμένο ασφαλιστικό φορέα.

11 Αν καταφύγω στη λύση της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και τελικά μείνω έγκυος, θα μπορέσω να γεννήσω φυσιολογικά ή θα πρέπει να κάνω καισαρική;

ΑΠ.: Οι ειδικοί εξηγούν πως δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος για τον οποίον θα πρέπει μια γυναίκα που έχει μείνει έγκυος με εξωσωματική γονιμοποίηση να καταφύγει στη λύση της καισαρικής. Απλώς, η καισαρική μπορεί να επιλεγεί για λόγους μαιευτικούς (κυρίως όταν η κύηση είναι πολύδυμη ή η μέλλουσα μητέρα είναι προχωρημένης ηλικίας κ.λπ.), όπως θα γινόταν και σε μια εγκυμοσύνη που έχει επιτευχθεί φυσιολογικά.

12 Πόσο συχνά μπορώ να κάνω προσπάθειες για εξωσωματική γονιμοποίηση;

ΑΠ.: Αν αποτύχει η πρώτη προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης, το ζευγάρι μπορεί να προχωρήσει στην επόμενη προσπάθεια μετά από 2 με 3 μήνες. Εκτός βέβαια αν η γυναίκα δεν χρειάζεται να πάρει ξανά φαρμακευτική αγωγή (ορμόνες που έχουν ως στόχο τη διέγερση των ωοθηκών), επειδή θα υπάρχουν ήδη κατεψυγμένα έμβρυα από την προηγούμενη προσπάθεια. Σε αυτήν την περίπτωση η προσπάθεια μπορεί να επαναληφθεί και μετά από ένα μήνα.

13 Έχω ήδη κάνει ένα παιδί, τώρα όμως που προσπαθώ να ξαναμείνω έγκυος δεν τα καταφέρνω. Μπορεί να έχω εγώ ή ο σύντροφός μου στο μεταξύ αποκτήσει κάποιο πρόβλημα;

ΑΠ.: Γενικά, οι ειδικοί συμφωνούν πως το γεγονός ότι ένα ζευγάρι έχει ήδη αποκτήσει ένα παιδί μπορεί να θεωρηθεί μία απόδειξη πως δεν υπάρχει καταρχάς κάποιο πρόβλημα υπογονιμότητας. Είναι σαν ένα μικρό τεστ που έχει γίνει και αποδεικνύει πως «τα κατάφεραν» τουλάχιστον μία φορά. Από την άλλη πλευρά όμως, πρέπει να γνωρίζουμε πως μπορεί εν τω μεταξύ τα πράγματα να έχουν αλλάξει και να έχει δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα (π.χ. να έχει πάθει κάποια φλεγμονή ο άνδρας, που να επηρεάζει την ποιότητα του σπέρματός του ή να έχει μεσολαβήσει κάτι που επηρεάζει τη γυναικεία γονιμότητα: μία φλεγμονή, ένα γυναικολογικό χειρουργείο, μία έκτρωση κ.ά.).

Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, αν περάσει ένα εύλογο διάστημα (ενός χρόνου) και δεν μπορεί ένα ζευγάρι να επιτύχει μια εγκυμοσύνη, τότε πρέπει με τη βοήθεια του γιατρού του να διερευνήσει αν έχει υπάρξει κάποιο πρόβλημα που προκαλεί υπογονιμότητα.

14 Η αντισύλληψη, αφού διακοπεί, μπορεί να έχει επηρεάσει τη γονιμότητά μου;

ΑΠ.: Δεν έχει φανεί από τις μέχρι τώρα μελέτες πως το χάπι δημιουργεί τέτοια προβλήματα. Απλώς, οι γυναικολόγοι συχνά δίνουν σε γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα που προκαλούν υπογονιμότητα (π.χ. ενδομητρίωση, πολυκυστικές ωοθήκες κ.ά.), αντισυλληπτικά χάπια ως φαρμακευτική αγωγή.

Οπότε στις γυναίκες αυτές η γονιμότητα είναι μειωμένη λόγω της παθολογίας που αντιμετωπίζουν και δεν φταίει βέβαια η λήψη του χαπιού. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν μέθοδοι αντισύλληψης, όπως το ενδομητρικό πρόθεμα (σπιράλ), που πρέπει να χρησιμοποιούνται από γυναίκες που έχουν τελειώσει τον οικογενειακό τους προγραμματισμό, αφού μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα, όπως είναι μία φλεγμονή, και είναι σκόπιμο να αποφεύγονται στις νέες κοπέλες που δεν έχουν κάνει παιδιά.

Γενικά, για τις νέες γυναίκες κυρίως, που μπορεί να μην έχουν πάντα σταθερούς δεσμούς, η καλύτερη λύση είναι να χρησιμοποιούν αντρικό προφυλακτικό τόσο για λόγους αντισύλληψης αλλά και για λόγους πρόληψης από τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, αφού κάποια από αυτά μεταξύ άλλων προκαλούν και υπογονιμότητα (π.χ. η βλεννόρροια, που πια δεν τη συναντάμε συχνά ή τα χλαμύδια, που στις μέρες μας προκαλούν συχνά λοιμώξεις).

Στο ιατρείο μας αναλαμβάνουμε την όλη προσπάθεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης από την αρχική σωστή διερεύνηση και προσέγγιση των αιτίων της υπογονιμότητας  έως την ωοληψία και την εμβρυομεταφορά και το πολυπόθητο θετικό τεστ κυήσεως με εξαιρετικά μεγάλα ποσοστά επιτυχίας.